Tarihin Dönüm Noktası: İstanbul’un Fethi ve Fatih Sultan Mehmet

Tarih, bazı anlara tanıklık eder ki bunlar bir çağın kapanışını ve yenisinin başlangıcını müjdeler. İstanbul’un fethi, işte bu nadir anlardan biridir. Bu zafer, yalnızca bir şehrin ele geçirilişi değil, Orta Çağ’ın sonunu getirip Yeni Çağ’ın kapılarını aralayan sembolik bir dönüşümdür. Bu destansı mücadelenin merkezinde ise genç yaşında dünyaya meydan okuyan bir lider durur: Fatih Sultan Mehmet. Gelin, onun hayatına ve İstanbul’u fethetmek uğruna verdiği mücadeleye birlikte bakalım.


Genç Bir Dehanın İlham Veren Yolculuğu

30 Mart 1432’de Edirne’de doğan Fatih Sultan Mehmet, çocukluğundan itibaren sıra dışı bir kişilik sergiledi. Hem Doğu hem Batı kültürüne derin bir ilgi duyuyor; felsefeden savaş stratejilerine, coğrafyadan astronomiye kadar pek çok alanda kendini geliştiriyordu. Latince, Yunanca, Arapça ve Farsça dahil birçok dil öğrenmiş, Makedonyalı İskender ve Roma komutanlarının taktiklerini inceliyordu. Ancak onun en büyük tutkusu, hayalini kurduğu “Kızıl Elma”yı gerçekleştirmekti: İstanbul’u fethetmek.

Ne var ki bu yolda engeller de eksik değildi. Babası II. Murat’ın tahttan çekilmesiyle henüz 12 yaşında padişah olan Fatih, iç karışıklıklar nedeniyle kısa süre sonra tahttan indirildi. Bu dönem, onun karakterini şekillendiren bir sınav oldu. Yeniden tahta çıktığındaysa tek bir hedefe odaklandı: Bizans’ın kalbini fethetmek.


Fethin Ruhu: Maneviyat ve Strateji Buluşuyor

Fatih’in vizyonu, yalnızca askeri dehasıyla değil, manevi rehberleriyle de besleniyordu. Akşemseddin ve Molla Gürani gibi âlimler, onun hem ilmi hem ahlaki gelişiminde kritik rol oynadı. Rivayete göre, Hacı Bayram Veli’nin müridi Akşemseddin, genç şehzadeye “Kostantiniyye mutlaka fetholunacaktır. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onun askeri ne güzel askerdir!” hadisiyle ilham verdi. Bu inanç, Fatih’in azmini perçinledi.


Fetih Yolunda Dev Adımlar

Tahta ikinci kez çıktığında ilk işi İstanbul’u kuşatmaya hazırlanmak oldu. Rumeli Hisarı’nı inşa ettirerek Boğaz’ın kontrolünü ele aldı. Hisarın yapımında bizzat taş taşıdığı, mimarlarla çalıştığı anlatılır. Ancak Sadrazam Çandarlı Halil Paşa gibi fetih karşıtları, Batı’dan gelecek Haçlı tehlikesini öne sürerek kuşatmayı engellemeye çalıştı. Fatih ise kararlıydı: “Ya ben İstanbul’u alırım, ya İstanbul beni!”


Tarihi Değiştiren 53 Gün

6 Nisan 1453’te başlayan kuşatma, dönemin en yenilikçi taktikleriyle şekillendi. Fatih’in “Haliç’e zincir çekilirse gemileri karadan yürütürüz!” sözü gerçeğe dönüştü. 72 parça gemi, bir gecede Tophane’den Kasımpaşa’ya kaydırılarak Bizans’ı şaşkına çevirdi. Topların ateşiyle yıkılan surlar, 29 Mayıs sabahı son hücumla aşıldı. Şafak sökerken Ulubatlı Hasan’ın sancağı diktiği surlar, artık Osmanlı’nındı.


Fetih Sonrası: Hoşgörü ve İmparatorluk Vizyonu

Şehre girdiğinde atının üzerinde heybetle ilerleyen Fatih, Ayasofya’ya doğru ilk adımlarını attı. Rivayete göre mabedin ihtişamı karşısında, Pers şair Firdevsi’den bir beyit mırıldandı:

“Bûm nevbet mîzened ber târem-i Efrâsiyâb
Perdedâr-ı mîküned der kasr-ı Kayser ankebût”

(Efrasiyab’ın kulesinde baykuş nöbet tutar,
Kayser’in sarayında örümcek perdedarlık eder.)

Bu sözlerle eski imparatorluğun çöküşünü ve yeni bir çağın başlangıcını simgeledi. Yağmayı derhal durdurup halka eman verdi; Ayasofya’yı camiye çevirerek ilk Cuma namazını burada kıldı.


Çağ Açan Bir Liderin Mirası

Fatih Sultan Mehmet, yalnızca bir komutan değil, bilim ve sanat hamisiydi. İstanbul’u imar ederken dünyanın dört bir yanından âlimleri davet etti. Topkapı Sarayı ve Sahn-ı Seman Medreseleri onun vizyonunun eseridir. Ölümünün ardından bile “Avni” mahlasıyla yazdığı şiirler, entelektüel derinliğini yansıtır.

İstanbul’un fethi, sadece askeri bir zafer değil, medeniyetlerin buluştuğu bir köprü oldu. Fatih’in azmi, bugün bile liderlik, strateji ve hoşgörü dersleriyle ışık saçıyor. Tarih onu haklılıkla “çağ açıp çağ kapayan” bir deha olarak anıyor…

Kaynaklar

Kuşat, A. (2003). Fatih Sultan Mehmet’in Kişiliği Ve Fetihteki Rolü. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1(14), 131-148.

Caner, H. (2019). Fatih ve Fetih Fatih Sultan Mehmet.

Bir önceki yazımız olan Midilli Adası'na Vizesiz Giriş: Kapıda Vize ile ilgili Merak Edilen Her Şey ve Gezi İpuçları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Bir yanıt yazın